Historia wsi Żdżary do 1945 roku
- Posted on 25 marca 2016
- in Ciekawostki
- by robi
Tysiące lat temu tereny, na których dziś leży wieś , były gęsto zaludnione. Wskazują na to różne wykopaliska. W latach 1913-45, nauczyciel z tutejszej szkoły Hugo Rehbein, zapalony archeolog, wraz ze swoimi uczniami odkrył wiele stanowisk archeologicznych.
Hugo Rehbein ze swoimi uczniami., zdjecie z 1927 roku.
Najstarsze znaleziska pochodzą sprzed 8 tys. lat. Są to: groty kamienne, narzędzia z kości, ostrza strzał, igły, harpuny, haczyki rybackie. Inne dowody kultury materialnej mieszkańców tych okolic pochodzą sprzed 4 tys. lat. Z następnego okresu około 2 tys lat temu przetrwały i zostały odkryte: szczyt włóczni z brązu, gliniane naczynia w barwnej lśniącej polewie, grób ciałopalny z wyposażeniem i urnami mieszczącymi prochy. Zachowały sie również ozdobne wisiorki, młoty, haki, ostrza pługów, płyty do pieczenia mięsa i chleba, sito do wyrobu sera oraz szczątki łodzi dębowej. Większość z tych znalezisk, zostało umieszczone w muzeum w Szczecinie. Niektóre żelazne i brązowe narzędzia sprzedano na złom, natomiast część, za zgodą ówczesnego dyrektora muzeum dr. O. Kunkela była umieszczona w miejscowej szkole.
Niektóre znaleziska z odkrywek H. Rehbeina
Podobno przed tysiącami lat istniały tu jeziora, a rowy płynące przez pola były rzekami pełnymi ryb. Z biegiem lat, na te tereny powracała puszcza, bagna i wrzosowiska.
W czasach słowiańskich nazwę Żdżary nosiło uroczysko w tym rejonie. Około 1254 roku w pobliżu dzisiejszych Żdżar koloniści niemieccy założyli miejscowość o nazwie Lindenbruch, którą po kilkunastu latach opuścili. Po 1268 roku Goleniowianie wkraczali na te tereny jedynie po to, by łowić ryby lub polować. Jeszcze do 1750 roku, w okolicznych lasach i wrzosowiskach żyły wilki.
W roku 1314 tereny te stały sie własnością miasta Goleniów. W 1865 roku miasto wydzieliło kilkanaście działek kolonizacyjnych dając w ten sposób początek nowej wsi Eichberg. W tym samym czasie powstały również Langenhals ( Łaniewo) i Grünhorst (Modrzewie).
Eichberg była wsią typowo kolonizacyjną łanów bagiennych. Wieś taka charakteryzuje sie nieregularną zabudową rozrzuconą na dość rozległym obszarze z dominacja pojedynczych gospodarstw (Wohnplatz)
Z analizy mapy z 1888 roku widac, ze ówczesna wies złozona była z kilku osad, a najwieksza, Eichberg dała nazwe wsi.
We wsi znajdowały się : poczta, posterunek policji i szkoła, (zniszczona po 1945 roku), do której uczęszczały dzieci z okolicznych wsi . W 1905 roku wieś liczyła 153 mieszkańców, a w 1928 – 32 mieszkańców. Do 1945 roku główna część wsi mieściła się przy dzisiejszej drodze prowadzącej do Łaniewa, gdzie do dziś stoi głaz – pomnik pamięci tych mieszkańców, którzy zginęli na frontach I Wojny Światowej.
Głaz-pomnik z nazwiskami poległych mieszkanców okolicznych wsi
W 1940 roku wieś Eichberg była zamieszkała, miedzy innymi, przez rodziny: Kaiser, Kliese, Klütz, Knaack, Poppendiek, Radtke, Siewert, Sternke, Umlandt, Zastrow.
Zdjęcie znalezione na posesji nr 11 w Żdżarch
Zdjecie znalezione na posesji nr 12 w Zdżarach
Dzisiaj oś wsi przesunięta jest bardziej na północ. Większość budynków ocalała z pożogi wojennej. Na obszary te zaczęła napływać ludność z innych stron. Przybywali głównie nie ci, którzy chcieli, lecz musieli. A więc wysiedleńcy z dawnych Polskich ziem na wschodzie, z okolic Wilna, z Polesia. Pierwszymi przesiedleńcami przybyłymi tu 18 sierpnia 1945 roku z województwa Pińskiego z powiatu Łuniniec. byli: Końcowie, Hepkowie, Utniccy, Bukowscy, Nemsiowie, Bajorowie, Tomasiakowie, Szarkowie, i Chilkiewiczowie.
Tuz po wojnie wieś nazywała sie Dębogóra ( Dembogóra). Nazwa wsi Żdżary została nadana 1 czerwca 1948 roku Rozporządzeniem Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948 roku o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. M.P. nr 59 z 28 czerwca 1948 r.
Opracowała: Dorota Capiga